CRP Nedir? Yüksekliği - Düşüklüğü - Belirtileri (Tam Rehber)

---

C-Reaktif Protein (CRP) Testi (Değeri) Nedir?

Kan tahlilinde gördüğünüz CRP değeri uzun haliyle C-Reaktif Protein, vücudun iltihaplanma (enflamasyon) olduğunda karaciğer tarafından üretilen bir proteindir. Vücuttaki enfeksiyonları, doku hasarlarını, iltihaplı hastalıkları belirlemek amacıyla crp değeri kullanılmaktadır.

C-reaktif protein (CRP), 1930 yılında Tillett ve Francis tarafından keşfedildi. CRP ismi, ilk olarak akut inflamasyonlu hastaların serumunda, pnömokok kapsülünün "c" karbonhidrat antijeniyle reaksiyona giren bir madde olarak tanımlanması nedeniyle ortaya çıktı. (1)

C-reaktif protein testi, kan örneğinizdeki c-reaktif protein (CRP) seviyesini ölçer. CRP, karaciğerinizin ürettiği bir proteindir. Normalde kanınızda düşük seviyelerde c-reaktif protein bulunur. Vücudunuzda iltihap varsa karaciğeriniz kan dolaşımınıza daha fazla CRP salgılar. Yüksek CRP seviyeleri, iltihaplanmaya neden olan ciddi bir sağlık sorununuz olduğu anlamına gelebilir.

Enflamasyon, vücudunuzun dokularınızı koruma ve bir yaralanma, enfeksiyon veya başka bir hastalıktan iyileşmelerine yardımcı olma yoludur. Enflamasyon akut (ani) ve geçici olabilir. Bu tür iltihaplanma genellikle faydalıdır. Örneğin, cildinizi keserseniz, birkaç gün boyunca kırmızıya dönebilir, şişebilir ve acıyabilir. Bunlar iltihap belirtileridir. Enflamasyon vücudunuzun içinde de meydana gelebilir.

Enflamasyon çok uzun sürerse, sağlıklı dokulara zarar verebilir. Buna kronik (uzun süreli) enflamasyon denir. Kronik enfeksiyonlar, bazı otoimmün bozukluklar ve diğer hastalıklar zararlı kronik enflamasyona neden olabilir. Kronik enflamasyon, örneğin sigara içmek veya çevredeki kimyasallar nedeniyle dokularınızın tekrar tekrar yaralanması veya tahriş olması durumunda da ortaya çıkabilir.

CRP testi vücudunuzda iltihap olup olmadığını ve ne kadar olduğunu gösterebilir. Ancak test, iltihaba neyin neden olduğunu veya vücudunuzun hangi bölümünün iltihaplandığını gösteremez.

Diğer isimler: c-reaktif protein, serum

Ne için kullanılır?

CRP testi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere akut veya kronik durumlarda enflamasyonu bulmaya veya izlemeye yardımcı olmak için kullanılabilir:

• Bakteri veya virüslerden kaynaklanan enfeksiyonlar
• İnflamatuar bağırsak hastalığı, Crohn hastalığı ve ülseratif koliti içeren bağırsak bozuklukları
• Lupus, romatoid artrit ve vaskülit gibi otoimmün bozukluklar
• Astım gibiakciğer hastalıkları

Sağlık uzmanınız, kronik iltihap tedavilerinin işe yarayıp yaramadığını görmek veya sepsisiniz varsa tedavi kararları vermek için CRP testi kullanabilir. Sepsis, kanınıza yayılan bir enfeksiyona karşı vücudunuzun verdiği aşırı tepkidir. Hayatı tehdit eden tıbbi bir acil durumdur.

Neden CRP testine ihtiyacım var?

Aşağıdakiler gibi bakteriyel enfeksiyon belirtileriniz varsa bu teste ihtiyacınız olabilir

• Ateş veya titreme
• Hızlı kalp atış hızı
• Hızlı nefes alma
• Mide bulantısı ve kusma

Sağlayıcınız iltihaplanmaya neden olan kronik bir durumunuz olabileceğini düşünüyorsa da CRP testine ihtiyacınız olabilir. Belirtiler duruma göre değişecektir.

Enflamasyona neden olan bir enfeksiyon veya kronik bir hastalık teşhisi konmuşsa, durumunuzu ve tedavinizi izlemek için bu teste ihtiyacınız olabilir. CRP seviyeleri vücudunuzda ne kadar iltihap olduğuna bağlı olarak yükselir ve düşer. CRP seviyeleriniz düşerse, bu iltihap tedavinizin işe yaradığının veya kendi kendinize iyileştiğinizin bir işaretidir.

CRP testi sırasında ne olur?

Bir sağlık uzmanı, küçük bir iğne kullanarak kolunuzdaki bir damardan kan örneği alacaktır. İğne yerleştirildikten sonra, az miktarda kan bir test tüpüne veya şişeye toplanacaktır. İğne girerken veya çıkarken biraz acı hissedebilirsiniz. Bu işlem genellikle beş dakikadan az sürer.

Teste hazırlanmak için herhangi bir şey yapmam gerekecek mi?

Bazı ilaçlar sonuçlarınızı etkileyebilir. Bu nedenle, ibuprofen, aspirin ve diğer steroidal olmayan anti-enflamatuar ilaçlar (NSAIDS) dahil olmak üzere aldığınız tüm takviyeleri veya ilaçları sağlayıcınıza bildirin. Önce doktorunuzla konuşmadan reçeteli ilaçları almayı bırakmayın.

Testin herhangi bir riski var mı?

Kan testi yaptırmanın çok az riski vardır. İğnenin batırıldığı yerde hafif bir ağrı veya morarma olabilir, ancak çoğu semptom hızla kaybolur.

Sonuçlar ne anlama geliyor?

CRP testi sonuçlarınız vücudunuzda ne kadar iltihap olduğunu gösterir. Ancak test sonuçlarınız size iltihaba neyin neden olduğunu söyleyemez. Teşhis koymak için doktorunuz CRP sonuçlarınızla birlikte diğer testlerin sonuçlarına, semptomlarınıza ve tıbbi geçmişinize bakacaktır.

Genel olarak sağlıklı insanların kanında çok düşük miktarda CRP bulunur. Normalin üzerindeki artışlar vücudunuzda iltihaplanma olduğu anlamına gelir. Ancak laboratuvarlar CRP seviyelerini farklı şekillerde ölçer ve “normal” CRP aralıklarını farklı şekilde tanımlarlar, bu nedenle en iyisi sonuçlarınızın ne anlama geldiğini sağlayıcınıza sormaktır.

Laboratuvar testleri, referans aralıkları ve sonuçları anlama hakkında daha fazla bilgi edinin.

CRP testi hakkında bilmem gereken başka bir şey var mı?

CRP testi bazen yüksek hassasiyetli (hs) CRP testi ile karıştırılır. Her ikisi de CRP'yi ölçer, ancak farklı durumlar için kullanılırlar. Bir hs-CRP testi CRP seviyelerinizdeki çok küçük artışları ölçer. Kalp hastalığı riskinizi tahmin etmek için kullanılır.

CRP Değerinin Yorumlanması

Laboratuvar değerleri değişir ve şu anda bir standart yoktur. Ancak, genel olarak, sonuç mg/dL veya mg/L olarak bildirilir. Hs-CRP genellikle mg/dL olarak bildirilir. Kardiyak risk sınıflandırması için kullanıldığında, 1 mg/dL'den düşük hs-CRP düzeyleri düşük riskli olarak kabul edilir. 1 mg/dL ile 3 mg/dL arasındaki düzeyler orta riskli olarak kabul edilir ve 3 mg/dL'den yüksek bir düzey kardiyovasküler hastalık gelişimi için yüksek riskli olarak kabul edilir.

CRP düzeylerinin yorumlanması:

0,3 mg/dL’den az: Normal (çoğu sağlıklı yetişkinde görülen düzey).

0,3-1,0 mg/dL: Normal veya hafif yükselme (Obezite, gebelik, depresyon, diyabet, soğuk algınlığı, diş eti iltihabı, periodontitis, hareketsiz yaşam tarzı, sigara içimi ve genetik polimorfizmlerde görülebilir).

1,0-10,0 mg/dL: Orta dereceli yükselme (RA, SLE veya diğer otoimmün hastalıklar, maligniteler, miyokard enfarktüsü, pankreatit, bronşit gibi sistemik inflamasyonlar).

10,0 mg/dL’den fazla: Belirgin yükselme (Akut bakteriyel enfeksiyonlar, viral enfeksiyonlar, sistemik vaskülit, majör travma).

50,0 mg/dL’den fazla: Şiddetli yükselme (Akut bakteriyel enfeksiyonlar).

 

Yazar: admin